Sunday 3 April 2011

Η εκφραση της μνημης

Μπορει να υπαρξει ζωη χωρις μνημη?

Ξυπνωντας, μου εμεινε αυτη η φραση απο τα πρωινα ονειρα μου. Παρα το οτι γνωριζω καλα την ιατρικα απολυτη, αξιωματικη απαντηση - οχι. Ειμαστε η μνημη των κυτταρων μας, ειτε κληρονομημενη ειτε αποκτημενη. Ειμαστε η εκφραση της μνημης των κυτταρων μας. Το ονειρο ωστοσω ειχε ετσι εντονοτερη αγωνια -γιατι δεν μπορουσα να θυμηθω. Μου ελεγε η μητερα μου στο ονειρο, πως σε μια γωνια δυο δρομων της Θεσσαλονικης, ειχες καθησει σε ενα απο τα πρωτα ραντεβου σου σε ενα εστιατοριο, στο διπλανο ειχαν καθησει με καποια αγωνια οι γονεις μου να με περιμενουν, να παω στο μερος εκει εξευμενιστικα, αναθηματικα, εν ειδει σπονδης στο μελλον, ανοιξιατικα λουλουδια. Οσο κι αν προσπαθουσα,δεν μπορουσα να θυμηθω ουτε το μερος ουτε τον ανθρωπο πυ με ειχε παει, σκεφτομουνα να ρωτησω τη μητερα μου να μου τον περιγραψει, μηπως πιαστω απο καποιο χαρακτηριστικο του και κατι θυμηθω. Σκεφτομουνα στο ονειρο με αγωνια, οτι η πολη των παιδικων μου χρονων , καθε φορα που την επισκεπτομαι γινεται ολο και λιγοτερο αναγνωρισιμη, γινονται ολο και λιγοτερα τα σημεια που μπορω να κρεμασω απο εκει τις αναμνησεις μου, ισως γι'αυτο κι εκεινες ξεθωριαζουν και νοιωθω να τις χανω.

Μπορει αραγε να υπαρξει ζωη χωρις μνημη? Οσο διαλυονται μεσα στο χρονο οι αναμνησεις μου, αισθανομαι με αγωνια πως ξετυλιγεται η υπαρξη μου, σαν πλεκτο που ξυλωνεται αδυσωπητα απο μια κλωστη τραβηγμενη. Ακομα πιο περιεργη και αγωνιωδης η αισθηση αυτη, γιατι φευγοντας απο τη Θεσσαλονικη αισθανομουνα οτι ητανε τοσο πηκτη η ατμοσφαιρα γυρω μου απ'οσα στα πρωτα χρονια της ζωης μου ειχα ζησει, που αισθανομουνα επιτακτικη την αναγκη να παω καπου αλλου. Στο ονειρο μεσα σκεφτομουνα οτι ηρθα στην Αθηνα για να νοιωσω πως ειναι να ξεκιναει κανεις απο την αρχη, "με λευκη την παλετα". Οχι καμβα, παλετα - ουτε τα χρωματα δεν ηταν ακομα επιλεγμενα. Τα τελευταια χρονια που πηγαινοερχομαι Λονδινο Αθηνα, χρωματιστηκε εντονα πια για μενα κι αυτη η πολη με στιγμες απο τη ζωη μου. Περπαταω οταν ερχομαι εκει σε δρομους που εχω επενδυσει με γελια, κλαματα, ερωτες, φωνες και γελια, με ζωη. Ετσι ακριβως οικειοποιεισαι εναν τοπο. Συμβιβαζεσαι με την αναποτρεπτη αποδοχη, οτι ο τοπος ειναι και θα ειναι ακομα και οταν εσυ δεν εισαι.

Μπορει να υπαρξει αραγε ζωη χωρις μνημη, και γιατι εγω τοσο αδυσωπητα ξεχναω τους τοπους απο οπου φευγω? 3 μηνων- Νεα Υορκη, 1 χρονων - Σουφλι, 3 χρονων- Χιος, 22 χρονων - Θεσσαλονικη, 24 χρονων - Σαντορινη. Δεν θυμαμαι απολυτως τιποτα απο τη ζωη μου μεχρι τη Θεσσαλονικη, η εποχη της Θεσσαλονικης εχει κι αυτη τωρα επικινδυνα ξεθωριασει.

Χθες βραδυ, στο Savoy. Εχει πετυχει η ανακαινιση,με το που μπαινεις μρεσα σε ρουφα μια απενοχοποιημενη χλιδη μεσοπολεμου. Κοσμος πολυς, που εχει παει να κανει ενα φευγαλεο περασμα απο το χωρο. Εξω απο το American Bar μια τεραστια ουρα, μια κοπελλα βγαζει τα χοντρα αθλητικα της παπουτσια και τα αντικαθιστα με κομψα μαυρα τακουνια. Μπαινοντας στο Savoy grill μια μεγαλη παραταιρη παρεα περιμενει υπομονετικα για το τραπεζι του. Κοσμος αναφομοιωτος απο το περιβαλλον, ντυμενοι ολοι τα καλα τους - δεν το'χει ο Εγγλεζος αμα προσπαθει επιτουτου να ντυθει αναλογα με το υψος των περιστασεων, και θυσιαζει τον εκκεντρισμο που τον διασωζει απο την αχρωμια. Οσο τρωγαμε, γυρω μας αναβανε φλας απο φωτογραφιες. Σηκωνοντας καποια στιγμη το κεφαλι απο το φαγητο και τις κουβεντες της παρεας - σχεδια καλοκαιρινα για ηλιολουστες αποδρασεις - ειχα την αισθηση πως σα να ειμασταν καθισμενοι πολλοι ανθρωποι μαζι σε μια σταση λεωφορειου, πως περιμεναμε ολοι τα λεωφορεια μας για τον προορισμο μας. Ο χωρος εδω ηταν για εμας μια ουδετερη, αδιαφορη σταση. Παραξενη αισθηση. Αυτος ο χωρος ειναι τοσο φορτωμενος απο αλλες μνημες αλλων χρονων, που σα να μη χωραει να κρεμασεις πανω καινουριες απο τις δικες σου.

(Ιφι, ειχες δικιο. Το εψαξα εκεινο το ονειρο με τα συμπαντα και τις κοσμογονιες στον 11. Το ονειρο στο πρωτο του μισο το θυμομουνα πολυ καθαρα, αλλα ητανε της Α μπα. Για καποιους λογους, το καταχωρησα στη δικη σου μυθολογια, και δενει πολυ καλα με την εικονα που για σενα εχω φτιαξει. Με αγχωσε αρκετα χθες αυτη η λανθασμενη μνημη μου, εξ ου και αυτο το πρωινο μου ονειρο. Σημερα παλι, σκεφτηκα οτι ακομα και μεσα απο λαθος μνημες, βγαινει πιο πραγματικη η αισθηση ενος ανθρωπου, οπως και η αισθηση μιας πορειας ζωης και ιστοριας - της δικης μου. Ηθελα απλα να σου πω, ευχαριστω πολυ που πυροδοτεις τοσο ομορφα σκεψεις μου και ονειρα μου.

Σε πολλους απο εσας που μου γραφετε η οχι και που σας διαβαζω, ηθελα να πω ενα μεγαλο ευχαριστω. Διαβαζοντας σας, ακομα και οταν δεν σας ξερω, ειναι σαν να αφομοιωνω κομματακια σας και να τα κανω δικα μου. Με συγκινει βαθεια αυτη η ιδεα, οτι ολοι εσεις, οι πιο πολλοι με τη συμβατικη εννοια σε εμενα αγνωστοι, γραφετε πανω στα κυτταρα μου με τα λογια, τις σκεψεις και τις πραξεις σας που περιγραφετε, και χρωματιζετε τοσο ομορφα τη ζωη μου. Και να μπορουσε να υπαρξει ζωη χωρις μνημη, κληρονομημενη η αποκτημενη, σιγουρα δεν θα αξιζε. Μ'αρεσουνε οι μνημες που εχω γινει μεσα και απο ολους εσας. Ευχαριστω σας. Καλη εβδομαδα. )

10 comments:

  1. Καλή μου, δεν ξέρω τί να σου πρωτογράψω.
    Ας ξεκινήσω με ένα μεγάλο ευχαριστώ δικό μου για την εκτίμησή σου και την τιμή που μου περιποιείς εσύ με το να μπορώ να διαβάζω αυτά τα γραπτά σου.

    Η μνήμη είναι θέμα σοβαρό που με απασχολεί πολύ. Δεν είμαι καθόλου σίγουρη πώς λειτουργεί η διαλογή των αναμνήσεων αλλά κάποιοι μηχανισμοί της ξέρω ότι έχουν να κάνουν με την απώθηση και ξέρω επίσης ότι μπορείς να εκπαιδεύσεις τον εαυτό σου σε αυτήν. Τέλος πάντων, άλλη κουβέντα. Μα εδώ σήμερα για τις μνήμες και τον τόπο εντυπωσιάστηκα πολύ που διάβασα αυτή τη φράση σου

    "αισθανομουνα οτι ητανε τοσο πηκτη η ατμοσφαιρα γυρω μου απ'οσα στα πρωτα χρονια της ζωης μου ειχα ζησει, που αισθανομουνα επιτακτικη την αναγκη να παω καπου αλλου".

    Το έχω νιώσει αυτό το συναίσθημα κι εγώ για τον Πειραιά - όχι βέβαια άλλη πόλη ακριβώς, μα σίγουρα άλλη ζωή που ήθελα να την τελειώσω. Και οι αναμνήσεις; Σβήνουν σιγά-σιγά αλήθεια είναι, ιδίως καθώς αλλάζει το περιβάλλον.
    Αλλά να σας πώ κάτι εγώ η τόσο ξεχασιάρα;
    Κάπου κατά βάθος πιστεύω ότι σώζονται οι αναμνήσεις μας (σε ένα κρυφό σκληρό ας πούμε) και κάποια στιγμή βγαίνουν ή θα βγουν να μας κατακλύσουν. Ίσως πολύ αργότερα. Αν είναι αυτό καλό ή κακό πάλι δεν ξέρω.

    ReplyDelete
  2. Μα κι εσύ το ίδιο μας κάνεις. Ακριβώς.
    Μες υπενθυμίζεις στιγμές, σκέψεις και εικόνες που αν δεν τις έκανες λέξεις δεν θα μπορούσαμε να τις ξαναζήσουμε τόσο πιστά.
    Είναι ωραίο πράγμα η μνήμη.
    Η μνήμη είναι ταυτότητα.

    Theorema

    ReplyDelete
  3. Ifimedeia - se euxaristw gai to sxolio . :-) nai, exoun endiaferon oi "xehasmenes" anamnhseis pou vganoun kapoia stigmh sthn epifaneia. gia kalo, elpizw!

    theorhma - :-))
    kalhmeres!

    ReplyDelete
  4. Με άγχωσες τώρα. Πρέπει να προσέχω ακόμα παραπάνω για το τί σου γράφω μην επηρεάσω λάθος memory pathway. Για σήμερα λοιπόν ενεργοποίησε τις κινάσες σου με την εξής σκέψη που σου στέλνω: "κι άλλοι συμβατικά άγνωστοι που σε διαβάζουν χαίρονται πολύ για αυτό και έχουν πάντα κάτι να κερδίσουν. Τα εγκεφαλικά μιας δίκτυα επικοινωνούν μέσα από οθόνες, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Ορμόνες και μαλακίες!".

    ReplyDelete
  5. ζωη χωρις μνημη υπαρχει.
    ανθρωπος χωρις μνημη δεν υπαρχει.

    ReplyDelete
  6. Μανο - μα γιατι υποτιμας την κινητοποιηση ορμονων μεσω σκεψεων, ε? :-p
    Μπουκλα - ζωη χωρις μνημη, σιγουρα οχι. ανθρωπος χωρις μνημη, ουτε να το σκεφτομαι δεν θελω...welcome. :-)

    ReplyDelete
  7. Δεν τις υποτιμώ. Απλά εντυπωσιάστηκα στιγμιαία με τη δύναμη που έχει μια οθόνη στην κινητοποίηση αυτών των ορμονών (και άλλων messenger molecules).

    ReplyDelete
  8. Μπορει να υπαρξει ομως ζωη με επιλεκτικη μνημη!!! Ειναι σαν αρχη γεροντικης ανοιας....βασανιστικο, σου θυμιζουν οι αλλοι γεγονοτα και λες..α!! ναι..θυμαμαι, σαν τις γιαγιες..!! Μετα απο επωδυνα γεγονοτα στη ζωη μου εχω ξεχασει τη μιση!!!! Ετσι, απλα!!
    Καλη σου μερα

    ReplyDelete
  9. Μανο - οθονη, ανοιξη, ολα μπερδευονται γλυκα..

    Ορφια - αυτπο με την επιλεκτικη μνημη, ποσο με βολευει, δεν ξερεις!

    Καλημερες!

    ReplyDelete
  10. " Ακομα πιο περιεργη και αγωνιωδης η αισθηση αυτη, γιατι φευγοντας απο τη Θεσσαλονικη αισθανομουνα οτι ητανε τοσο πηκτη η ατμοσφαιρα γυρω μου απ'οσα στα πρωτα χρονια της ζωης μου ειχα ζησει, που αισθανομουνα επιτακτικη την αναγκη να παω καπου αλλου. Στο ονειρο μεσα σκεφτομουνα οτι ηρθα στην Αθηνα για να νοιωσω πως ειναι να ξεκιναει κανεις απο την αρχη, "με λευκη την παλετα". Οχι καμβα, παλετα - ουτε τα χρωματα δεν ηταν ακομα επιλεγμενα."

    ΑΚΡΙΒΩΣ αυτό ετοιμάζομαι (και ελπίζω...) να κάνω εγώ τώρα. δε θα μπορούσες να το περιγράψεις καλύτερα ! :)

    *σε ευχαριστώ κι εγώ για όλα αυτά τα όμορφα ποστ που γράφεις και με ταξιδεύουν σε άλλους κόσμους, άλλες σκέψεις! τα παρακολουθώ ανελλιπώς κι ας μη σχολιάζω :)

    να είσαι καλά !

    ReplyDelete